Çocuğumuz ve Güneş
Güneş dünyamız üzerindeki hayatın devamını sağlayan çok önemli bir ışık kaynağıdır. Güneşten gelen ışınlar, insanların D vitamini üretmeleri gibi çok önemli olayların gerçekleşmesini sağlamaktadır. Bununla beraber son yıllarda ozon tabakasının incelmesi ile güneşten dünyamıza ulaşan zararlı ışınlar artmış ve bu nedenle güneşin istenmeyen etkilerine karşı önlem almak kaçınılmaz hale gelmiştir. Son yıllarda cilt kanseri görülme sıklığında anlamlı bir artış saptanmıştır. Tüm cilt kanseri vakalarının %80'i güneşten korunma yolu ile önlenebilmektedir. Güneşin zararlı etkileri sadece cilt sağlığını değil göz ve bağışıklık sistemini de etkilemektedir.
Güneş ışınları UVA ve UVB ışınlarını içermektedir. UVB ışınları yaz günlerinde daha yoğun olarak dünyamıza ulaşan, güneş yanıkları gibi erken dönem bulgularına ve cilt kanserine neden olan yüksek enerjili ışınlardır. UVA ışınlarıise mevsimsel fark olmadan her zaman dünyaya ulaşan, ciltte lekenmeler, cilt kırışıklıkları, ciltte yaşlanma gibi geç dönem bulgulara yol açan düşük enerjili ışınlardır. Güneş, gözün merceği olan lens kısmında yangı yanıtı oluşturarak katarakta neden olabilmektedir ve ayrıca bağışıklık sisteminin gücünün azalmasına da neden olabilmektedir. Bu nedenlerle güneşin zararlı etkilerinden korunmak için önlemler almalıyız.
Güneşten korunmak için ilk olarak alınması gereken önlem fiziksel olarak güneşten uzak durmaktır. Saat 11:00 ile saat 16:00 arasında herkes gölgede olmalıdır. Üç yaş altındaki çocuklar sürekli gölgede kalmalı, sadece sabah veya akşam, güneş ışınları dünyamıza eğik olarak ulaştığı dönemlerde güneşe çıkarılmalıdırlar. Altı ayın altındaki bebekler için mutlaka kolları vebacakları örten kıyafetler seçilmeli, koyu gölgeden dışarı çıkarılmamalıdır.Özellikle çocuklar için geniş kenarlı şapka kullanılmalıdır. Cilt sağlığımız vevücudumuzun elektrolit dengesi için her yaşta bol bol sıvı tüketilmelidir. Göz sağlığımız açısından UV filtreli güneş gözlüğü kullanılmalıdır. Çocuklardagüneş gözlüğü kullanılmaya başlanması gereken yaş konusunda üzerinde uzlaşılmış bir değer yoktur. Yenidoğan döneminden hemen sonra kullanılabileceğini söyleyen uzmanlar olduğu gibi güneş gözlüğünü iki yaşından sonra kullanılması gerektiğini iddia eden uzmanlar da bulunmaktadır. Özellikle güneş gözlüğü kullanılmıyorsa çocukların gölgede kalmalarına daha da dikkat edilmelidir.
Vücudumuzun D vitamini sentezleyebilmesi için haftada 3 gün 10-15 dakika güneşlenmek yeterlidir ve çocuklar için sabah veya akşam saatleri tercihedilmelidir. Bu sayede güneşin zararlı etkilerine maruz kalmadan yeterli Dvitamini sentezi sağlanabilmektedir.
Güneş koruma kremleri mutlaka UVA ve UVB'ye karşı etkili olmalıdır. Altı ayınaltındaki çocuklarda güneş kremi kullanımının zararlı olduğuna dair herhangibir kanıt bulunamamasına karşın güneş kremi kullanımı önerilmemektedir; altı ayın altında bebeklerin güneşe hiç çıkarılmamaları önerilmiştir. Ancak eğer altı ay altında bebek güneşe maruz kalacaksa az miktarda güneş kremi kullanılabilir. Güneş kremleri dışarıya çıkmadan en az 15 dakika önce kullanılmalı ve 2 satte bir yenilenmelidir. Su ile sık temas olacaksa suya dayanıklı ürünler tercih edilmelidir. Çocuklarda kullanılacak güneş kremi en az 30 SPF, UVA ve UVB'ye karşı etkili, kimyasal filtre yerine mineral filtre (Zn oxide ) içermelidir. Ayrıca paraben, alkol ve parfüm içermemelidir.
Unutulmamalıdır ki güneşin hemen ortaya çıkan cilt yanıkları gibi zararları olduğu gibi tekrarlayan hasarlar sonucu birikim olarak ortaya çıkan cilt kanseri, ciltte yaşlanma, kırışıklıklar, gözde katarakt gibi geç dönem zararları da vardır. Bu nedenle özellikle çocuk yaş grubunda hasar oluşmadan önlemini almak izlenebilecek en iyi yoldur.